20070312_1655_MF790607_v01_KWANT_ Zarządzanie w administracji publicznej
PROBLEM:_ Jak zarządzać administracja publiczną, aby sprawniej i skuteczniej realizowała swoje zadania?
SŁOWA KLUCZE: administracja publiczna_zarządzanie_skuteczność i efektywność administracji
ODBIORCA: Zespół Projektowy -Kadra Zarządzająca
CYTAT: „Niezadowolenie z funkcjonowania administracji publicznej jest obecnie dość powszechne wśród przedsiębiorców. Niniejszy tekst nie będzie jednak poświęcony mnożeniu skarg na działanie polskiej administracji. Czytelnik nie otrzyma też odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób ją cudownie uzdrowić. Esej będzie dotyczył odpowiedzialności sektora prywatnego za funkcjonowanie administracji publicznej.
Zanim jednak przyjdzie mi rozwinąć tezę o takiej odpowiedzialności, a w zasadzie współodpowiedzialności sektora prywatnego za działanie administracji publicznej, sięgnę do koncepcji, która zakłada znaczący udział tegoż sektora w realizacji zadań publicznych. New Public Management (NPM), bo tej koncepcji będą dotyczyć dalsze uwagi, przedstawia się przeważnie, wyliczając wiele środków, które powinny zostać zaaplikowane bądź, które stosuje się dla sprawnego działania administracji publicznej1. Środki te, przedstawiane zresztą w zróżnicowanych katalogach, łączy ogólne przesłanie: konieczność wprowadzenia logiki rynkowej do funkcjonowania administracji publicznej oraz najlepszych wzorców zarządzania stosowanych w sektorze prywatnym. NPM zakłada wprowadzenie elementów konkurencji w świadczeniu dóbr i usług publicznych, kontraktowaniu usług u podmiotów prywatnych (outsourcing, partnerstwo publiczno-prywatne). Modelu NPM – jak się wydaje – nie można absolutyzować, co potwierdza jego rozbudowana i (przynajmniej w części) rozsądna krytyka. Niewątpliwie jednak o wdrażaniu elementów NPM można, a nawet trzeba rozmawiać. Przekonuje o tym choćby konieczność zmierzenia się współczesnej administracji z wyzwaniami globalizacji oraz coraz szersze wykorzystywanie IT w sektorze publicznym.
Analizując koncepcję NPM, należy poczynić istotne zastrzeżenie. Jakkolwiek New Public Management akcentuje element nowości w podejściu do zarządzania w administracji publicznej, koncepcja ta wpisuje się w nurt myślenia o administracji zapoczątkowany jeszcze w pierwszej połowie XX wieku przez Henry’ego Fayola, którego istotną cechą jest uznanie możliwości i racjonalności przenoszenia wzorców zarządzania przedsiębiorstwem na grunt aparatu państwowego.
1 Np. J. Supernat, "Administracja publiczna w świetle koncepcji New Public Management", w: E. Ura (red.), "Jednostka, państwo, administracja – nowy wymiar", Rzeszów 2004, s. 471 i n.; A. Zalewski (red.), "Nowe zarządzanie publiczne w samorządzie terytorialnym", SGH 2005.
ŹRÓDŁO: Swora Mariusz, Nowe zarządzanie, czyli pomiędzy sektorem publicznym i prywatnym, 30.05.2006, dostępny w internecie: http://www.cxo.pl/artykuly/51855_1.html [dostęp: 12.03.2007]
KOMENTARZ do problemu: W obecnej erze informatyzacji zarządzanie ma strukturę, w której zasadnicze zadania państwa realizuje administracja publiczna a większość środków publicznych wydaje się na szczeblu lokalnym. Już samo pojęcie: administracja, jako organizacja niekomercyjna niesie negatywne skojarzenie o nieefektywności prowadzonych działań, co oczywiście tylko czasem jest prawdą. W obliczu wielkiej szansy pozyskiwania środków UE na realizację zadań publicznych, dużą role odgrywa koncepcja New Public Management, podkreślając orientację sfery publicznej na działania przedsiębiorcze, menedżerskie oraz ekonomiczne, eliminując akcent oddziaływań administracyjnych. Zmiany strukturalne zorientowane są na kształt zdolności reagowania na zmiany otoczenia, eksponując sprawną i skuteczną realizację programów i projektów oraz wynikające z tego efektywne wydatkowanie środków publicznych. Niezbędne jest tu adaptacja nowoczesnych technik zarządzania, wykorzystując doświadczenia firm prywatnych związane z funkcjonowaniem na rynku (np. benchmarking) oraz wykorzystywanie dobrych praktyk, czyli stosowanie takich rozwiązań, które przyniosły już pozytywne i wymierne efekty w innych organizacjach. Oprócz tego administracja powinna gwarantować, że pewne dobra są oferowane, ale niekoniecznie sama musi je oferować, dlatego najlepszym rozwiązaniem będzie outsourcing. Konieczne jest zastosowanie technik informatycznych, usprawniających proces zarządzania w poszczególnych obszarach.
AUTOR: Magdalena Florczykiewicz
DATA: 2007-03-12