Marta Iwańczuk
Brokerzy informacji posługują się ustalonymi cennikami usług, które stanowią wycenę ich pracy. Przyjęto dwa typy cenników: według „stawki godzinowej” i według rodzaju pracy. Należy zaznaczyć, że drugi cennik nie budzi zaufania wśród klientów infobrokerów i często jest poddawany w wątpliwość ze względu na niejasne kryteria oceny poszczególnych prac [Bates 2000, s. 20].
„Stawka godzinowa” zawiera również inne koszty, na przykład wydatki na płatne bazy, telefon, opłaty licencyjne, opłaty pocztowe (pod warunkiem, iż są one wykorzystywane). „Stawka godzinowa” jest oparta na ogólnych miesięcznych wydatkach przedsiębiorstwa. Przewidziano w niej, że 60% z 40 godzin w tygodniu poświęca się wyłącznie na realizację projektów, natomiast 40% przeznaczone jest na działalność finansową, marketing, księgowość, czyli prace administracyjno-finansowe. Ustalając konkretną stawkę uwzględnia się także fakt, iż projekty wykonywane są jedynie przez 48 tygodni w roku. Dwa tygodnie przeznacza się na urlopy i przez dwa tygodnie trwają święta oraz zwolnienia chorobowe.
Najczęściej, obok stawki godzinowej, w folderach usług brokerów informacji zamieszczone są również stałe ceny wybranych projektów. Dotyczą one usług informacyjnych, w których dane przedsiębiorstwo się specjalizuje lub zapotrzebowanie na usługę jest duże. Brokerzy informacji zawierają także długoterminowe kontrakty, których cena zależy od rodzaju zlecenia i czasu realizacji.
Drugi rodzaj wyceny działalności brokera informacji to wspominane już wynagrodzenie według rodzaju pracy. Infobrokerzy pobierają różne opłaty, w zależności od rodzaju wyszukiwania (na przykład wyszukiwanie online czy przeszukiwanie zasobów bibliotecznych), od rodzaju wyszukiwanych dokumentów (wyszukiwanie artykułów z gazet, stron WWW czy zdjęć) i inne. Racjonalne oszacowanie pracy nie wydaje się jednak możliwe i bezdyskusyjne. B. Szczepańska twierdzi, że przy określaniu ceny wyszukiwania dla klienta informacji zawartych w wybranych artykułach, broker informacji może posłużyć się istniejącymi już cennikami. Wartość wyszukanego artykułu, który użytkownik chce nabyć, uzależnia się od daty jego powstania, dostępności czasopisma z którego pochodzi i innych. „Taki cennik oferuje na przykład serwis Internet Securities, w którym wszystkie artykuły
(z prasy codziennej i czasopism naukowych) są wycenione. Podczas wyszukiwania informacji ustawiamy profil klienta i zapytania. Po zadaniu pytania otrzymujemy listę (opisów bibliograficznych) artykułów, które będą relewantne do zapytania wraz z ich ceną” [Szczepańska 2002, dok. elektr.].
Istotna kwestia, poruszana w analizie wynagrodzeń brokerów informacji, to stosowanie techniki promocji usług, polegającej na obniżeniu stałej stawki, w celu zdobycia klientów. Brokerzy informacji decydują się na promocyjne ceny dla pierwszych klientów lub negocjację ceny konkretnego zlecenia. Żadna z wymienionych możliwości nie jest zalecana w profesjonalnych poradnikach marketingowych przeznaczonych dla niezależnych specjalistów informacji. Doradcy podkreślają, że stabilna cena wpływa na zyskanie zaufania klientów dla jakości usług infobrokera [Bates 2000, s. 22]. Według zaleceń poradników marketingowych klient, aby skorzystać z oferty danego przedsiębiorstwa, musi być pewny, że broker informacji wysoko ceni swoje umiejętności i zna ich wartość.
Kwestia wynagrodzenia działalności brokerów informacji była przedmiotem kursów Sales Product, Price and Distribution prowadzonych przez Amelie Kassel. Rozpatrywała ona wady i zalety stawek usług infobrokerskich oraz podkreślała rolę cenników w zdobywaniu zaufania klienta [Kassel 2005, dok. elektr.]. Ustalenie cennika jest bowiem procesem pracochłonnym i wymaga uwzględnienia wielu czynników (czasu wykonania, rodzaju działalności, wykorzystywanych narzędzi i innych). W rezultacie powstaje cena usługi infobrokerskiej lub stawka godzinna, która na przykład w USA, według J. Fulbright, waha się w przedziale od 25 dolarów do 100 dolarów.
Spis wykorzystanych opracowań:
1. Bates, Mary Ellen (2000). Getting your first five clients. Baton Rouge: AIIP, 43 s.
2. Kassel, Amelia [dok. Elektr.] (2005). Information Broker Mentor Program. http://www.marketingbase.com/mentor.html [odczyt: 2005.03.23].
3. Szczepańska, Barbara [dok. elektr.] (2002). Broker informacji – zawód z przyszłością czy zawód z przyszłości? EBIB Elektroniczny Biuletyn Informacyjny Bibliotekarzy nr 11 (40).