METRYCZKA
- Nazwa pliku: 2014-03-28 2132_IB850729_v02_KWANT_Marnotrawienie innowacji_tajemnica handlowa a ochrona własności intelektualnej
- Problem: Marnotrawienie innowacji
- Temat: Tajemnica handlowa a ochrona własności intelektualnej
- Słowa klucze: metody komercjalizacji innowacji_własność intelektualna jako zasób przedsiębiorstwa_ zarządzanie własnością intelektualną
- Dla kogo: Zespół odpowiadający za innowacyjność i konkurencyjność przedsiębiorstwa
- Źródło: Komisja Europejska, Wniosek: Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony niejawnego know-how i niejawnych informacji handlowych (tajemnic handlowych) przed ich bezprawnym pozyskiwaniem, wykorzystywaniem i ujawnianiem, Bruksela dnia 28.11.2013 r., COM (2013) 813 final 2013/0402 (COD), s. 2
- Autor: Iga Bałos
CYTAT
„Podczas procesu badania i tworzenia zbiera się i opracowuje znaczące ilości informacji, budując stopniowo wiedzę o znacznej wartości gospodarczej, która często nie kwalifikuje się do ochrony praw własności intelektualnej, lecz która jest równie ważna dla innowacji i ogólnej konkurencyjności przedsiębiorstw. Jeżeli w celu zabezpieczenia tych aktywów i przyciągnięcia źródeł finansowania oraz inwestycji wartość własności intelektualnej musi pozostać tajna, przedsiębiorstwa, laboratoria, uczelnie, jak również pojedynczy wynalazcy i twórcy korzystają z najbardziej wiarygodnego i trwałego sposobu zapewnienia własności wartościowych informacji. Sposobem tym jest wprowadzenie zasady poufności. Ponieważ badania naukowe opierają się na wcześniejszych pracach, dzielenie się wiedzą i nowymi odkryciami stanowi istotny efekt dźwigni dla przyszłych innowacji. W zależności od modelu biznesowego stosowanego przez innowatora zdarzają się sytuacje, kiedy poufność może być wymaganą podstawą, w oparciu o którą tworzona jest własność intelektualna, po to aby można ją przekształcić w innowacje i zwiększoną konkurencyjność. Początkiem każdego prawa własności intelektualnej jest tajemnica handlowa.”
ASOCJACJE
Planując strategię ochrony własności intelektualnej, przedsiębiorca jest zmuszony podjąć kilka decyzji. Dobrze, jeśli są one rezultatem świadomej analizy sytuacji a nie wynikiem przypadkowych wyborów, dokonywanych pod presją czasu.
Informacja mająca znaczenie gospodarcze może być istotną częścią przedmiotu ochrony własności przemysłowej. Może się też zdarzyć, iż nie znajduje ona przełożenia na rozwiązanie, które zostało opisane w jednej z ustawowych definicji. Nie oznacza to jednak, iż informacja ta nie jest ceniona na rynku. Ze względu jednak na jej charakter, przedsiębiorca nie może skorzystać z typowego, rejestrowego systemu ochrony. Możliwa jest także sytuacja, kiedy dysponent informacji świadomie z niego rezygnuje. Powodem może być brak środków finansowych lub brak chęci do ujawnienia istoty rozwiązania, czyli podania konkretnych informacji. Ochrona rejestrowa wymaga opisania przedmiotu ochrony w taki sposób, by społeczeństwo mogło z niego korzystać. Początkowo może to robić wyłącznie w celu wzbogacenia wiedzy, doświadczenia i stymulowania rozwoju, ponieważ początkowo, przez określony czas, wyłącznie uprawiony może czerpać z owego korzystania materialne korzyści. Jeżeli jednak uzna, iż rozwiązanie ma potencjał gospodarczy zapewniający zyski na długo po wygaśnięciu opisanej wyłączności, ochrona poprzez system rejestrowy będzie mało efektywna. Wówczas tajemnica handlowa może być chroniona na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r., Nr 153, poz. 1503 ze zm.). Przedsiębiorca musi jednak pamiętać o kilku przesłankach, od których uzależniona jest ochrona. Po pierwsze przepisy chronią informacje nie ujawnione do wiadomości publicznej, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności. Jeżeli doszłoby do naruszenia tajemnicy handlowej, przedsiębiorca będzie musiał wykazać, w jaki sposób zabiegał o utrzymanie stanu tajemnicy Obecnie trwają także prace nad dyrektywą unijną, która ujednolici zasady ochrony informacji, istotnych dla przedsiębiorcy.
Utrzymywanie informacji mających znaczenie gospodarcze jest ważne także i w tych przypadkach, w których przedsiębiorca decyduje się na rejestrowy system ochrony. Aby Urząd Patentowy mógł wydać pozytywną decyzję, zgłaszane rozwiązanie musi być nowe. Nawet jeżeli podmiot ubiega się o ochronę wyłącznie na terenie Polski, nowość musi być oceniana w skali światowej. Niewielu zdaje sobie sprawę, że opisanie rozwiązania w artykule, opowiedzenie o nim podczas konferencji lub wprowadzenie na rynek produktu na bazie rozwiązania, niweczy przesłankę nowości, nawet jeżeli czynności te zostały dokonane przez lub za zgodą ubiegającego się o ochronę. Warto zatem traktować każdą innowację jako tajemnicę handlową i decydować się na jej ujawnienie dopiero w najkorzystniejszych dla przedsiębiorcy okolicznościach.